تۇپراقنىڭ ئىچكى ئاجرالما بەز سېستىمىس بىلەن بولغان مۇناسىۋىتى
ئىچكى ئاجرالما بەز سېستىمىسى مەركىزىي ئىچكى ئاجرالما بەز سېستىمىسى ۋە ئەتراپ ئىچكى ئاجرالما بەز سېستىمىسى دەپ ئىككىگە بۆلىنىدۇ. ئۇ سېستىما ئاساسلىقى ئىچىكى مۇھىتنىڭ تەڭپۇڭلىقىنى تەڭشەشتە نېرۋا سېستىمىسىغا ياندىشىپ بىر بىرىنىڭ كەمچىلىكىنى تولۇقلىغان ئاساستا مۇكەممەل ئادەم قۇرۇلمىسىنى تۈزىدۇ ھەم تەڭشەيدۇ. ئۇلارنىڭ ئاساسلىق پائالىيىتى نېرۋا سېستىمىسى بىلەن مۇناسىۋەتلىك ياكى شۇ نېرۋىلارنى غىدىقلايدىغان ماددىلارنى ئاجرىتىپ چىقىرپ، شۇ ماددىنىڭ ۋاستىسى بىلەن ئورگانىزىم خىزمىتىنى تەرتىپكە سېلىشتۇر.
ئىچكى ئاجرالما بەز سېستىمىسى ئاجرىتىپ چىقارغان خەمىرەلەتنىڭ تۈرى ئوتنىڭ ئادەم ئورگانىزىمى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىدە سۆزلەنگەن بىلەن ئوخشاش بولۇپ، بۇ يەردە ئالاھىدە توختىلىپ ئۆتمەيمىز. لېكىن شۇ ماددىنىڭ تەركىبىي دەل تۇپراق جىنىسلىق ماددىلار بولۇپ، ئۇلار شۇ ئەزالارنى تۈزگەندىن سىرت يەنە ئۇ سېستىمىلار ئاجرىتىپ چىقىرىدىغان ماددىلارنى خام ماتىريال بىلەن تەمىنلەيدۇ ھەم خىزمەتنى تەرتىپكە سالىدۇ. شۇ ئارقىلىق مۇكەممەل ئادەم قۇرۇلمىسىنى تۈزۈپ خىزمەتلەرنى تولۇق مۇكەممەل بېجىرىدۇ. مانا بۇ تۇپراقنىڭ ئىچكى ئاجرالما بەز سېستىمىسى بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىدىن ئىبارەت .