خەتەرسىز غەيرى تەبىئى نەپەسلىنىش
1-چوڭ نەپەسلىنىش: بىرخىل چوڭ-چوڭ نەپەسلىنىش پائالىيتى بولۇپ. بىر قېتىملىق نەپەسلىنىشتە كۆپرەك ھاۋا سۇمۇرۇش ۋە چىقىرىش لازىم بولغاندا يۇز بېرىدۇ. بۇنىڭدا نەپەس ئەزالىرى بىردەك ھەركەتكە كېلىدۇ. ھاياتلىق كۇچىمۇ كۇچلۇك بولىدۇ. مەسىلەن:ئېغىر جىسمانى ئەمگەك قىلىش تىز يۇگۇرۇش،ھىبىرقىپ ئۇخلاش،ئېغىر يۇك كۆتۇرۇش،ئىگىزگە ئىتتىك چىقىش قاتارلىقلاردا چوڭ نەپەسلىنىش يۇز بېرىدۇ. لىكىن بۇ نورمال ئەھۋال.
2-كىچىك نەپەس ئېلىش: ھاۋا تارتىشش نورمال مىقتاردىن تۆۋەن بولغاندا ياكى نەپەس ئەزالىرى ئېھتىياجىغا لايىق كېڭىيەلمىگەندە شۇنىڭدەك بۇلغانغان ھاۋانىڭ چىقىرلىشى نورمالىدىن تۆۋەن بولغاندا كىچىك نەپەس ئېلىش يۇز بېرىدۇ. بۇنىڭ سەۋەبى نەپەس ئەزالىرىدا بىرەر كېسەللىك يۇز بەرگەن بولۇپ چوڭراق ھەركەتلىنىپ كۆپرەك ھاۋا تارتىشقا ئاجىزلىق قىلىدۇ. بۇنداق نەپەسلىنىش قۇۋەت كەمىيىپ كەتكەنلىكنىڭ ئالامىتىدۇر. ئەگەر نەپەس كىچىك بولۇش بىلەن بىرگە ئارقىمۇ-ئارقا(موتۋاتىر)بولسا ئىھتىياجنىڭ ئاجىزلىقىنى كۆرسىتىدۇ. تەبىئى ئىسسىقلىق يوقالغانلىقىنىڭ بەلگىسى بولۇپ ھىساپلىنىدۇ. بۇنداق ئەھۋال يۇقارقى ھارارەتلىك(كېزىككە ئوخشاش)كېسەللىكلەردە يۇز بەرسە ئۆلۇمنىڭ نىشانىسىدۇر. بەزىلىرىنىڭ كۆكرەك ساھەسىدە ئاشقازاندا ۋە بولارغا يانداش بىرەر ئەزادا قاتتىق ئاغرىق بولغاندىمۇ ئەزا بىلەن نەپەس ئورگانلىرى ئارىسىدا توسالغۇ پەيدا بولۇپ نەپەس كېچىكلەيدۇ. بەزىلەرنىڭ كۆكرەك قەپىزى توغما كىچىك ھاۋا يولى تار بولسىمۇ كىچىك نەپەسلىنىشنى كەلتۇرۇپ چىقىرىدىۇ.
3-قاتتىق نەپەس ئېلىش: بۇ چوڭ نەپەسلىنىشكە ئوخشاپ كېتىدىغان بولۇپ ئادەم خۇددى بۇرنىغا پاختا تىقىپ تەسلىكتە نەپەس ئالغاندەك ناھايىتى كۇچەپ زورقۇپ نەپەس ئالىدۇ. سەۋەبى ھاجەت(ئىھتىياج)كۆپ،ھايتى كۇچى ئارتۇق بولۇش بىلەن بىللە نەپەس ئەزالىرى بۇنىڭغا بوي سۇنمىغانلىقتىن بولىدۇ.
4-يۇقۇرى نەپەس ئېلىش : بۇ مۇ چوڭ نەپەسلىنىشكە ئوخشاپ كېتىدىغان بولۇپ ۋە كۆكرەك ئىچكى يۇزىدىكى گۆشلەرنى بىللە ھەركەتلەندۇرىدۇ .سەۋەبى نەپەسلىنىشكە بولغان ئىھتىياجنىڭ كۆپلىكى ۋە نەپەس يوللىرىنىڭ تارايغانلىقى ياكى توسالغانلىقىدىن بولىدۇ. بۇنداق ئەھۋاللاردا كېزىك قارا كېزىك،يۇقۇملۇق قىزىتمىلىق كېسەللىكلەردە يۇز بېرىدۇ.
5-ئۇزۇن نەپەس ئېلىش: بۇ خىل نەپەسلىنىشتە ساپ ھاۋانى كۆپ سۇمۇرۇش ۋاقتى ئادەتتىكىدىن ئۇزۇن بولىدۇ. بۇ كۆپۇنچە نەپەس يولى تەبىئى تار ياكى تارايغانلاردا يۇز بېرىدۇ.
1-چوڭ نەپەسلىنىش: بىرخىل چوڭ-چوڭ نەپەسلىنىش پائالىيتى بولۇپ. بىر قېتىملىق نەپەسلىنىشتە كۆپرەك ھاۋا سۇمۇرۇش ۋە چىقىرىش لازىم بولغاندا يۇز بېرىدۇ. بۇنىڭدا نەپەس ئەزالىرى بىردەك ھەركەتكە كېلىدۇ. ھاياتلىق كۇچىمۇ كۇچلۇك بولىدۇ. مەسىلەن:ئېغىر جىسمانى ئەمگەك قىلىش تىز يۇگۇرۇش،ھىبىرقىپ ئۇخلاش،ئېغىر يۇك كۆتۇرۇش،ئىگىزگە ئىتتىك چىقىش قاتارلىقلاردا چوڭ نەپەسلىنىش يۇز بېرىدۇ. لىكىن بۇ نورمال ئەھۋال.
2-كىچىك نەپەس ئېلىش: ھاۋا تارتىشش نورمال مىقتاردىن تۆۋەن بولغاندا ياكى نەپەس ئەزالىرى ئېھتىياجىغا لايىق كېڭىيەلمىگەندە شۇنىڭدەك بۇلغانغان ھاۋانىڭ چىقىرلىشى نورمالىدىن تۆۋەن بولغاندا كىچىك نەپەس ئېلىش يۇز بېرىدۇ. بۇنىڭ سەۋەبى نەپەس ئەزالىرىدا بىرەر كېسەللىك يۇز بەرگەن بولۇپ چوڭراق ھەركەتلىنىپ كۆپرەك ھاۋا تارتىشقا ئاجىزلىق قىلىدۇ. بۇنداق نەپەسلىنىش قۇۋەت كەمىيىپ كەتكەنلىكنىڭ ئالامىتىدۇر. ئەگەر نەپەس كىچىك بولۇش بىلەن بىرگە ئارقىمۇ-ئارقا(موتۋاتىر)بولسا ئىھتىياجنىڭ ئاجىزلىقىنى كۆرسىتىدۇ. تەبىئى ئىسسىقلىق يوقالغانلىقىنىڭ بەلگىسى بولۇپ ھىساپلىنىدۇ. بۇنداق ئەھۋال يۇقارقى ھارارەتلىك(كېزىككە ئوخشاش)كېسەللىكلەردە يۇز بەرسە ئۆلۇمنىڭ نىشانىسىدۇر. بەزىلىرىنىڭ كۆكرەك ساھەسىدە ئاشقازاندا ۋە بولارغا يانداش بىرەر ئەزادا قاتتىق ئاغرىق بولغاندىمۇ ئەزا بىلەن نەپەس ئورگانلىرى ئارىسىدا توسالغۇ پەيدا بولۇپ نەپەس كېچىكلەيدۇ. بەزىلەرنىڭ كۆكرەك قەپىزى توغما كىچىك ھاۋا يولى تار بولسىمۇ كىچىك نەپەسلىنىشنى كەلتۇرۇپ چىقىرىدىۇ.
3-قاتتىق نەپەس ئېلىش: بۇ چوڭ نەپەسلىنىشكە ئوخشاپ كېتىدىغان بولۇپ ئادەم خۇددى بۇرنىغا پاختا تىقىپ تەسلىكتە نەپەس ئالغاندەك ناھايىتى كۇچەپ زورقۇپ نەپەس ئالىدۇ. سەۋەبى ھاجەت(ئىھتىياج)كۆپ،ھايتى كۇچى ئارتۇق بولۇش بىلەن بىللە نەپەس ئەزالىرى بۇنىڭغا بوي سۇنمىغانلىقتىن بولىدۇ.
4-يۇقۇرى نەپەس ئېلىش : بۇ مۇ چوڭ نەپەسلىنىشكە ئوخشاپ كېتىدىغان بولۇپ ۋە كۆكرەك ئىچكى يۇزىدىكى گۆشلەرنى بىللە ھەركەتلەندۇرىدۇ .سەۋەبى نەپەسلىنىشكە بولغان ئىھتىياجنىڭ كۆپلىكى ۋە نەپەس يوللىرىنىڭ تارايغانلىقى ياكى توسالغانلىقىدىن بولىدۇ. بۇنداق ئەھۋاللاردا كېزىك قارا كېزىك،يۇقۇملۇق قىزىتمىلىق كېسەللىكلەردە يۇز بېرىدۇ.
5-ئۇزۇن نەپەس ئېلىش: بۇ خىل نەپەسلىنىشتە ساپ ھاۋانى كۆپ سۇمۇرۇش ۋاقتى ئادەتتىكىدىن ئۇزۇن بولىدۇ. بۇ كۆپۇنچە نەپەس يولى تەبىئى تار ياكى تارايغانلاردا يۇز بېرىدۇ.